na nic
  • Niech mu ziemia lekką będzie
    8.03.2019
    8.03.2019
    Spotykana w ceremoniach pogrzebowych fraza: Niech mu ziemia lekką będzie prawdopodobnie została przejęta z innej kultury i wbrew naszej intencji jest niczym innym jak przekleństwem w obliczu śmierci. Życzenie lekkiej ziemi ma umożliwić padlinożercom łatwiejszy dostęp do zwłok a tym samym ich pożarcie – nasza nieświadomość (niewiedza) pozwoliła na przejęcie tego „sloganu” w zupełnie odwrotnym znaczeniu …
  • Nie jest ważne(,) skąd dokąd
    9.05.2017
    9.05.2017
    Szanowny Panie Doktorze,
    dziękuję za poradę dot. zdania Nie jest ważne(,) skąd dokąd. Zastanawiam się jednak, czy obaj myśleliśmy o konstrukcji tego samego rodzaju. Pańskie zalecenie brzmi tak, jakby chodziło o wypowiedzenie typu Nie jest ważne skąd, dokąd, gdzie, jak i dlaczego. Ja zaś myślałem o elipsie wypowiedzi w rodzaju Nie jest ważne, skąd dokąd się idzie. Ważne, którędy się idzie. Czy i w tym wypadku można mówić o niedostatecznej samodzielności fragmentu skąd dokąd?
    Czytelnik
  • nie z imiesłowami
    26.04.2007
    26.04.2007
    Proszę mi pomóc rozstrzygnąć dylemat, czy w wyrażeniach: dawno nie remontowany, niczym nie zmącony zaprzeczone imiesłowy należy napisać łącznie, czy oddzielnie. Napisałam łącznie i wcale mi to „nie wygląda”, zostawię jednak, jeśli taka pisownia jest uprawniona.
    Janina Małas
  • nie z imiesłowami
    18.05.2010
    18.05.2010
    Witam Szanownych Językoznawców.
    Czy we fragmencie zdania: „Dynamiczna, ale nie zaskakująca niczym świeżym rozgrywka” zaprzeczony imiesłów jest na tyle przeciwstawiony drugiemu epitetowi, że uzasadnia to jego rozdzielną pisownię z nie? Czy to przeciwstawienie powinno być bardziej wyraźnie? Jak to jest, wystarczy sama obecność ale, lecz czy tylko, by miało miejsce przeciwstawienie?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
  • odmianą męskich imion turkmeńskich
    30.09.2009
    30.09.2009
    Szanowni Państwo,
    mam problem z odmianą męskich imion turkmeńskich z -y na końcu: Sapadurdy, Gurbanguły etc. – zasadą jest dla obcych apostrof plus końcówka polska – zatem: Sapadurdy’ego? Gurbanguły’emu? Wygląda i brzmi to strasznie.
  • olbięcki czy olbięciński?
    30.10.2009
    30.10.2009
    Chciałbym dowiedzieć się czegoś o tworzeniu przymiotników od nazw miejscowości. Czy obowiązują konkretne zasady, czy poprawna jest zawsze forma używana przez mieszkańców danej miejscowości? Mój dobry kolega pochodzący z Olbięcina (lubelskie) twierdzi, że kościół w Olbięcinie jest olbięcki, a nie olbięciński, jak w przypadku Szczecina, bo paprykarz jest szczeciński. Może się mylę i jednak kolega ma rację, ponieważ Olbięcin założony został przez braci Olbięckich?
    Pozdrawiam
    Rafał Samborski
  • O załatwianiu i wyrabianiu dokumentów
    11.12.2015
    11.12.2015
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z prośbą o pomoc w doborze/wymianie słowa, które jest mi niezbędnie potrzebne w pracy. Otóż pracuję w biurze, do którego należy składać stosowne dokumenty, informuję również zainteresowanych o procedurze załatwienia tych dokumentów i tutaj pojawia się mój problem: mówię wyrobić dokumenty lub załatwić (bardzo mi z tym źle). Nie chcę i nie będę już mówić, że klient ma sobie załatwić jak potrzebę albo wyrobić jak ciasto. Czym te słowa zastąpić?
    Serdecznie, V
  • penalizować i kryminalizować
    8.04.2014
    8.04.2014
    Czy uzasadnione jest używanie słów kryminalizować w znaczeniu 'penalizować' i dekryminalizować w znaczeniu 'legalizować'?
  • PIT
    28.02.2006
    28.02.2006
    Witam!
    Chodzi mi o PIT, czyli serię druków do rozliczeń podatkowych.
    1. Czy prawdą jest, że w Polsce polski urząd wyprodukował dla Polaków druk powszechnego użytku i nazwał go w jakimś nieznanym języku? Słyszałem, że PIT to Personal Income Tax – czy to prawda, a jeśli tak, to co to znaczy?
    2. Jak się ów PIT odmienia? Oczywiście „Wypełniam druk PIT”, a czy można powiedzieć (napisać) „Wypełniam PIT-a”? A może PITa? Albo „Zawarłem w PIT-cie dane…? A może w Picie?
    Jak to z tym PIT-em jest?
  • pod chajrem
    24.06.2014
    24.06.2014
    W książce Adama Bahdaja Gdzie twój dom, Telemachu? jeden z bohaterów mówi do drugiego: „Powiedz, ale tak pod chajrem, dlaczego cię tu sprowadzili?”. Jakie jest pochodzenie wyrażenia użytego w zacytowanym fragmencie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego